ĐẠI PHƯƠNG QUẢNG PHẬT

HOA NGHIÊM KINH

 

Phẩm Nhập Pháp Giới

Thứ ba mươi chín

 

Hán Dịch: Ðại Sư Thật-Xoa-Nan-Ðà

Việt Dịch: Hòa thượng THÍCH TRÍ TỊNH

13.- ƯU BÀ DI CỤ TÚC

 

Này thiện nam tử ! Ta chỉ biết  “MÔN GIẢI THOÁT VÔ TẬN PHƯỚC ĐỨC TẠNG” này.

 

Bấy giờ thiện Tài quán sát tư duy lời dạy của thiện tri thức, dường như biển lớn nhận nước mưa to không nhàm đủ. Tự nghĩ rằng lời dạy của thiện tri thức như xuân nhựt, sanh trưởng tất cả gốc mầm pháp lành. Lời dạy của thiện trí thức như mãn nguyệt, phàm chỗ chiếu đến đều làm cho mát mẻ. Lời dạy của thiện tri thức như núi Tuyết mùa hạ, hay làm cho muông thú khỏi nóng khát. Lời dạy của thiện tri thức như mặt nhựt chiếu ao nước thơm, làm nở tất cả những hoa sen thiện tâm. Lời dạy của thiện tri thức như châu đại bửu, những pháp bửu sung mãn nơi tâm. Lời dạy của thiện tri thức như cây diêm phù, chứa nhóm tất cả hoa quả phước trí. Lời dạy của thiện tri thứa như đại Long Vương, du hí tự tại trên hư không. Lời dạy của thiện tri thức như núi Tu Di, Ðao Lợi Thiên vô lượng thiện pháp ở trong đó. Lời dạy của thiện tri thức dường như Ðế Thích chúng hội vây quanh, không ai chói che được, hay phục ngoại đạo và chúng ma quân.

Thiện Tài đi lần đến thành Hải Trụ tìm đến nhà ƯU BÀ DI CỤ TÚC. Nhà này rất rộng, nhiều thứ trang nghiêm, tường rào bao bọc toàn bằng những chất báu. Bốn phía đều có cửa bửu trang nghiêm.

Thiện Tài vào nhà, thấy Cụ Túc Ưu bà di ngồi trên tòa báu, tuổi lớn xinh đẹp đoan trang đáng kính, mặc y phục trắng, rũ tóc, không đeo chuỗi ngọc.

Thân tướng của Ưu bà di này oai đức quang minh, trừ Phật và đại Bồ Tát, không ai bằng được.

Trong nhà để mười ức tòa ngồi, hơn cả nhơn thiên. Ðây đều là do nghiệp lực Bồ Tát hiện thành.

Trong nhà không có y phục, đồ uống ăn và không có tất cả đồ tư sanh khác. Chỉ trước mặt Ưu bà di này để một cái bát nhỏ.

Lại có một vạn đồng nữ xinh đẹp như Thiên nữ vây quanh, những diệu bửu trang sức nơi thân, lời nói diệu dàng người nghe đều vui đẹp. Các đồng nữ này thường thân cận hai bên Ưu bà di tư duy quán sát, cúi đầu khom mình ứng chực sai khiến. Các đồng nữ này, nơi thân phát ra mùi thơm lan khắp nơi. Nếu có chúng sanh nào gặp được mùi thơm này thời đều được bất thối chuyển không lòng giận hại, không lòng oán thù, không lòng tham ganh, không lòng dua dối, không lòng hiểm độc, không lòng yêu ghét, không lòng giận hờn, không lòng hạ liệt, không lòng cao mạn, sanh lòng bình đẳng, khởi tâm đại từ, phát tâm lợi ích, trụ tâm luật nghi, rời tâm tham cầu. Người thấy thân các đồng nữ này thời đều lìa tham nhiễm. Người nghe tiếng các đồng nữ này thời đều vui mừng hớn hở.

Thiện Tài đảnh lễ Ưu bà di, cung kính hữu nhiễu, chắp tay bạch rằng :

Bạch đức Thánh ! Tôi đã phát tâm Vô thượng Bồ đề mà chưa biết Bồ Tát thế nào học Bồ Tát hạnh, thế nào tu Bồ Tát đạo ?

Tôi nghe đức Thánh khéo dạy bảo, xin giảng nói cho.

Cụ Túc Ưu bà di nói :

Này thiện nam tử ! Ta được môn giải thoát Bồ Tát vô tận công đức tạng .

Có thể ở trong một cái bát nhỏ này, tùy theo sở thích của tất cả chúng sanh, mà xuất hiện các thứ đồ uống ăn ngon lành, làm cho họ đều được no đủ cả.

Giả sử có trăm chúng sanh, ngàn chúng sanh nhẫn đến bất khả thuyết bất khả thuyết chúng sanh, giả sử có Diêm Phù Ðề vi trần số chúng sanh tứ thiên hạ vi trần số chúng sanh, Tiểu Thiên thế giới, Trung Thiên thế giới, Ðại Thiên thế giới, nhẫn đến bất khả thuyết bất khả thuyết Phật sát vi trần số chúng sanh, giả sử tất cả chúng sanh cùng khắp mười phương thế giới, cũng đều tùy sở thích làm cho họ được no đủ cả. Mà trong bát nhỏ này, đồ dùng không cùng tận, không giảm ít.

Như đồ uống ăn đây, các thứ thượng vị, các thứ giường tòa, các thứ y phục, các thứ chiếu nệm, các thứ xe cộ, các thứ hoa, các thứ tràng hoa, các thứ hương, các thứ hương thoa, các thứ hương đốt, các thứ hương bột, các thứ trân bửu, các thứ anh lạc, các thứ tràng, các thứ phan, các thứ lọng, các thứ đồ tư xanh thượng diệu, tùy ý tất cả chúng sanh thích đều làm cho được đầy đủ cả.

Lại này thiện nam tử ! Giả sử phương Ðông trong một thế giới, hàng Thanh Văn, Ðộc Giác ăn đồ ăn của ta rồi thời đều chứng quả Thanh Văn, quả Bích Chi Phật trụ tối hậu thân. Như một thế giới, trăm thế giới, ức thế giới nhẫn đến bất khả thuyết bất khả thuyết Phật sát vi trần số thế giới, trong đó tất cả hàng Thanh Văn và Ðộc Giác ăn thực phẩm của ta rồi, thời đều chứng quả Thanh Văn và Bích Chi Phật, trụ tối hậu thân.

Như phương Ðông, chín phương kia cũng đều như vậy.

Lại này thiện nam tử ! Phương Ðông một thế giới nhẫn đến bất khả thuyết bất khả thuyết Phật sát cực vi trần số thế giới, trong đó tất cả bậc nhất sanh bổ xứ Bồ Tát ăn thực phẩm của ta rồi, thời đều ngồi cội Bồ đề hàng phục ma quân thành Ðẳng Chánh Giác.

Như phương Ðông, chín phương kia cũng đều như vậy.

Này thiện nam tử ! Ngươi thấy mười ngàn đồng nữ đây chăng ? Ðây là những bậc thượng thủ, tất cả quyến thuộc có đến trăm vạn a tăng kỳ đồng nữ, đều cùng ta đồng hạnh, đồng nguyện, đồng thiện căn, đồng một đạo xuất ly, đồng thanh tịnh giải, đồng thanh tịnh niệm, đồng thanh tịnh thú, đồng vô lượng giác, đồng được thiện căn, đồng tâm quảng đại, đồng cảnh sở hành, đồng lý, đồng nghĩa, đồng minh liễu pháp, đồng tịnh sắc tướng, đồng vô lượng lực, đồng tối tinh tấn, đồng chánh pháp âm, đồng tùy loại âm, đồng thanh tịnh đệ nhất âm, đồng tán dương vô lượng công đức thanh tịnh, đồng nghiệp thanh tịnh, đồng báo thanh tịnh, đồng đại từ cứu hộ khắp tất cả, đồng đại bi khắp thành thục chúng sanh, đồng thân nghiệp thanh tịnh tùy duyên tập khởi làm cho người thấy vui mừng, đồng khẩu nghiệp thanh tịnh tùy theo ngữ ngôn thế gian mà tuyên bố pháp hóa, đồng qua đạo tràng chúng hội của tất cả chư Phật, đồng đến tất cả Phật độ cúng dường chư Phật, đồng có thể hiện thấy tất cả pháp môn, đồng trụ Bồ Tát thanh tịnh hạnh địa.

Này thiện nam tử ! Mười ngàn đồng nữ này có thể ở nơi cái bát nhỏ đây lấy thượng vị ẩm thực trong khoảng một sát na, đến khắp mười phương cúng dường tất cả tối hậu thân Bồ Tát, Thanh Văn, Ðộc Giác. Nhẫn đến bố thí các loài ngạ quỷ đều khiến no đủ.

Mười ngàn đồng nữ này đem cái bát của ta đây có thể ở trong cõi trời đầy đủ thực phẩm cõi trời, nhẫn đến ở nhơn gian đầy đủ thực phẩm loài người.

Này thiện nam tử ! Chờ giây lát ngươi sẽ tự thấy.

Cụ Túc Ưu bà di nói xong, có vô lượng chúng sanh từ bốn cửa vào nhà. Ðại chúng này đều do bổn nguyện của Ưu bà di mời đến. Khi đại chúng đã đến xong, Ưu bà di trải tòa cho ngồi, tùy theo chỗ cần dùng của họ mà cấp thí đồ uống ăn đều khiến no đủ cả.

Cụ Túc Ưu bà di bảo Thiện Tài :

Này thiện nam tử ! Ta chỉ biết “MÔN GIẢI THOÁT VÔ TẬN PHƯỚC ĐỨC TẠNG” này.

Như chư đại Bồ Tát, tất cả công đức dường như đại hải rất sâu vô tận, dường như hư không rộng lớn vô tế, dường như châu như ý thỏa mãn nguyện vọng của chúng sanh, như tụ lạc lớn cầu chi cũng được, như núi Tu Di nhóm đủ các báu, như áo tạng thường đựng pháp tài, như đèn sáng phá những tối tăm, như lọng cao che mát quần sanh.

Như thế ta làm sao biết được nói được công đức hạnh đó.

Này thiện nam tử ! Pương Nam đây có một thành tên là Ðại Hưng. Trong thành có một Cư Sĩ tên là Minh Trí. Ngươi đến đó hỏi Bồ Tát thế nào học Bồ Tát hạnh, tu Bồ Tát đạo ?

Thiện Tài đồng tử đảnh lễ chân Cụ Túc Ưu bà di, hữu nhiễu vô lượng vòng, chiêm ngưỡng không nhàm từ tạ mà đi.

 

Diễn Giảng

PHẨM NHẬP PHÁP GIỚI

Tịnh Liên Nghiêm Xuân Hồng

 

10 tháng Tư 1990

 

13.- ƯU BÀ DI CỤ TÚC

Này thiện nam tử ! Ta chỉ biết  “MÔN GIẢI THOÁT VÔ TẬN PHƯỚC ĐỨC TẠNG” này.

 

Kinh:

Này thiện nam tử, phương Nam đây có một thành lớn tên là Hải Trụ. Trong thành ấy có một Ưu Bà Di tên là Cụ Túc. Ngươi đến đó hỏi Bổ Tát thế nào học Bồ Tát hạnh, tu Bồ Tát đạo? Thiện Tài Đồng Tử nghe lời trên đây, cả mình rởn ốc, hoan hỉ vô lượng, được tâm tín mến hi hữu, thành tựu tâm rộng lớn lợi ích chúng sanh, đều có thể thây rõ tất cả chư Phật thứ đệ xuất thế. Đều có thể thông đạt pháp luân trí huệ thâm thanh tịnh. Nơi tất cả các loài đều tùy loại hiện thân…

Giảng: Lúc này, Thiện Tài đã có thần thông rất lớn, “…nơi tất cả các loài đều tùy loại hiện thân…” nhưng chưa đến mức độ các vị Bồ Tát cao.

Kinh:

Bấy giờ Thiện Tài quán sát tư duy lời dạy của thiện tri thức, dường như biển lớn nhận nước mưa to không nhàm đủ.

Giảng: Tâm của Thiện Tài lúc này đã mở rộng, có bao nhiêu giải thoát môn mà các vị thiện tri thức dạy ngài đều lãnh hội, như kinh nói, “tâm mở rộng như biển lớn nhận nước mưa vậy…”

Kinh:

…(Bỏ một đoạn…) Thiện Tài đi lần đến thành Hải Trụ, tìm đến nhà ưu Bà Di Cụ Túc…

Giảng: Trong kinh dùng ngôn từ rất rõ, “thành Hải Trụ” là gì? Tức là phải trụ trong cái biển tâm ấy. Còn Cụ Túc là gì? Là đầy đủ, trong tâm đó, chỉ có một điểm không hư ấy thôi, nhưng đầy đủ tất cả mọi thứ. Khi một hành giả tu lâu, dần dần sẽ nhìn thấy được cái tâm rất lạ lùng, mầu nhiệm, trong tâm đó đầy đủ mọi thứ, và hành giả có thể móc ra vô lượng thứ, như một cõi châu báu, hoặc cả ngàn thiên nữ v.v… Đủ chứng tỏ rằng, tất cả đều do tâm biến hóa. Trở về kinh, vị thiện tri thức này chuyên về hạnh bố thí.

Kinh:

Thiện Tài vào nhà, thây Cụ Túc ưu Bà Di ngồi trên tòa báu, tuổi lớn xinh đẹp đoan trang đáng kính, mặc y phục trắng, rũ tóc, không đeo chuỗi ngọc…

Giảng: Mỗi đoạn trong kinh tả đều mang ý nghĩa riêng của nó. Những vị tu hành đến mức này rồi tất nhiên là phải rất xinh đẹp, vì thân căn là diệu sắc thân, chứ không còn thân thô kệch như phàm phu chúng ta nữa, nó được dệt bằng những thứ quang minh vi tế. ở đây, cũng có hai nghĩa, có một vị ưu Bà Di với diệu sắc thân trang nghiêm như vậy, đồng thời đây cũng là một mức độ thức tâm sắp chuyển thành Bạch tịnh thức hay Vô cấu thức. Vì vậy, kinh tả vị này ngồi đoan trang, mặc y phục trắng, tức là bắt đầu chuyển thành Bạch tịnh thức, còn chữ “rũ tóc” và không đeo chuỗi ngọc là sao? Là để nói rằng tất cả thân hình mô tả đều là chân, là trang nghiêm kỳ diệu, không cần trang điểm nữa.

Kinh:

Thân tướng của Ưu Bà Di này oai đức quang minh, trừ Phật và Đại Bồ Tát không ai bằng được. Trong nhà để mười ức tòa ngồi, hơn cả nhơn thiên. Đây đều là do nghiệp lực Bồ Tát hiện thành. Trong nhà không có y phục, đồ uống ăn và không có tất cả đồ tư sanh khác. Chỉ trước mặt Ưu Bà Di này để một cái bát nhỏ.

Giảng: Tức là vị này đi vào Bạch tịnh thức đã khá cao rồi, trong nhà hết sức đẹp đẽ trang nghiêm, có mười ức tòa ngồi, nhưng không có y phục, đồ uống ăn chỉ có một cái bát nhỏ thôi. Có nghĩa rằng, tâm của ngài đến chỗ hư tâm, chĩ riêng một cái để lại, đó là cái điểm không hư ấy, hiện tướng thành cái bát nhỏ. Và cái bát nhỏ đó rất “cụ túc,” có thể móc ra tất cả các thứ cần dùng của chúng sanh để bố thí, nhưng ở đây, vẫn còn hình tướng là cái bát nhỏ đó.

Kinh:

Lại có một vạn đồng nữ xinh đẹp như thiên nữ vây quanh, những diệu bửu trang sức nơi thân, lời nói dịu dàng người nghe đều vui đẹp.

Giảng: Một vạn đồng nữ tức là một vạn diệu đức trong tâm ngài nở ra, nhưng cũng đồng thời có một vạn đồng nữ thật ở chung quanh ngài, vì kinh luôn luôn có hai nghĩa. Vào đến chỗ đó, thì tất cả đều kỳ diệu trang nghiêm và rất an lạc. Đoạn kinh này rất dài, chúng tôi chỉ xin đọc lược…

Kinh:

Người thấy thân các đồng nữ này thời đều lìa tham nhiễm. Người nghe tiếng các đồng nữ này thời đều vui mừng hớn hở…

Giảng: Nếu có ai thấy được các đồng nữ này đều không khởi tâm tham dục nữa. Vì sao? Như trong thế gian này, khi ta nhìn thấy một người nữ, hoặc một người nam, nếu người đó xinh đẹp, ta hay khởi tâm Ưa thích, vì sao? Vì người ấy còn nhiều chủng tử tình nhiễm, và những chủng tử ấy có thể giao thoa với sự rung động quang minh của người đối diện, nên người đối diện kia mới khởi tâm Ưa thích. Còn nếu vị đó, đã tắt hết dòng tham ái, thân tâm hoàn toàn thanh tịnh, thì người đối diện cũng khởi tâm cung kính, hoan hỷ và lìa hết mọi tham ái, đó chỉ là cái lẽ tương ứng mà thôi. Nên trong kinh, có nhiều vị nữ nhân, khi người khác nhìn vào không hề khởi tâm tham dục.

Kinh:

Này thiện nam tử, ta được môn giải thoát Bồ Tát vô tận công đức tạng. Có thể ở trong một cái bát nhô này, tùy theo sở thích của tất cả chúng sanh, mà xuất hiện các thứ đồ uống, ăn ngon lành, làm cho họ đều được no đủ cả…

Giảng: ở đây, ngài đã vào được sâu trong tàng thức ấy và có thể sử dụng cái vô cùng tận cụ túc của biển tâm để làm hạnh bố thí, làm lợi ích tất cả chúng sanh.

Hỏi: Xin ông vui lòng giải thích tại sao Thiện Tài khi đến vị thiện tri thức này, mới nghe bà ta nói một vài lời Thiện Tài lại thấỵ người rởn ốc?

Đáp: Thiện Tài sau khi nghe pháp môn của vị thiện tri thức nói, thường thường ngài có mấy lối cảm nhận. Lối thứ nhất là ngài cảm thấy vô cùng hoan hỷ, rởn ốc. Đó là pháp hỷ và cũng là sự cảm thông thiền duyệt. Thứ hai là ngài rơi lệ, buồn khóc. Buồn khóc đây, không phải là người bi cảm, mà vì nghĩ đến cái ơn lớn của chư Đại Bồ Tát độ sanh không mỏi nhàm, nên ngài rơi nước mắt. Cũng như ngài Tu Bồ Đề trong kinh Kim Cang, nghe pháp hay quá, nên rơi nước mắt. Đó đều là những mức độ của pháp hỷ.

Kinh:

Này thiện nam tử, ta chỉ biết môn giải thoát vô tận phước đức tạng này.

Giảng: Khi nào chúng ta đọc kinh, lễ Phật hay làm một hạnh lành nào, mà khởi tâm thâm trọng quảng đại hồi hướng, tâm vừa bát nhã vừa đại bi, thì ngay trong sát na đó, tâm hồi hướng của chúng ta cũng có thể lọt được vào trong biển diệu tâm, và về sau phước đức ấy sẽ rộng lớn như hư không vậy. Nên việc hồi hướng rất quan trọng, ở đây, vị thiện tri thức này đã đắc môn “Giải thoát vô tận phước đức tạng” là vị này có thể thường trụ trong mức độ thâm sâu ấy của diệu tâm, để khởi lên các diệu dụng để độ sanh.